Barrique

Barrique ("vat") is oorspronklik die Franse naam vir 'n wynmaat, wat gelykstaan aan 225 liter in die gebied van Bordeaux, 228 liter in die Bourgogne en 215 liter in die Beaujolais. Dit word later ook internasionaal gebruik vir klein eikevate van 225 liter.

Die barrique is oorspronklik tydens die Middeleeue in Bordeaux ingevoer en het tot by die 18de eeu die tonneau, 'n ouer en groter tipe wynvat met 'n inhoud van sowat 900 liter, vervang.

Barriques is spesiale verouderingsvate wat in die wynbou gebruik word om wyne te stoor en gelyktydig te verfyn. 'n Groot oppervlakte van hout laat die wyn in 'n taamlik kort tyd ryp word. Met die verfyning of veroudering in die barrique kry die wyn subtiele geure van die hout. Die mees geskikte materiaal vir die vervaardiging van barriques is eikehout uit die Limousin en die Allier.

Die woord "barrikade" is afgelei van die barriques, wat tydens die Franse Rewolusie met sand en rommel gevul en vir straatversperrings gebruik is.

Barriques is baie duur - die prys per vat kan sowat R5 000 beloop - en alhoewel hulle vir 'n lang tyd hou, kan hulle net vir 'n tydperk van drie jaar vir verouderingsdoeleindes gebruik word. Ouer vate lewer nog nouliks die gewilde houtgeur op.

Van die internasionale wynmakers probeer om hulle wyne teen 'n laer koste te verfyn. Sekere wynmakers, meesal van lande soos die VSA (Kalifornië), Australië en Nieu-Seeland, wat hulle wyne in staaltenks stoor, gebruik sakkies met verskillende houtsoorte, houtspaanders of selfs poeieragtige geurstowwe wat by die wyn gemeng word om sodoende die delikate houtgeur of "barrique-smaak" teen lae koste te verkry. Hierdie praktyk is met die inwerkingtreding van die Europees-Amerikaanse Wynhandelsooreenkoms op 1 Januarie 2006 nou ook in die Europese Unie toegelaat. Gewoonlik is dit baie moeilik om te bepaal of egte barrique-vate of net spaanders en geurstowwe gebruik is om 'n spesifieke wynsoort te verfyn.

In die geskiedenis van die wynmakery speel houtvate 'n belangrike rol. Die Engelse, wat vir 'n lang tydperk die gebied van Bordeaux (Frankryk) oorheers het, ontdek al vroeg dat wyne, wat in vate verskeep is, besonder houbaar is. Die koopmans in die Hanseatiese Duitse hawestede Bremen, Hamburg en Lübeck is groot vriende van die Rotspon, 'n rooiwyn wat in Bordeaux gekoop, na die Hansestede verskeep en met verskillende aflewerings versny is. Wynmakers uit Bordeaux, wat op besoek is in Duitsland, het soms hulle eie wyne nie herken nie omdat hulle in die wynvate aansienlik verfyn is.

Louis-Gaspard Estournel uit Saint-Estèphe naby Bordeaux besef teen die begin van die 19de eeu dat sommige aflewerings wyn, wat in Arabië en Indië nie verkoop is nie, aansienlik verfyn is gedurende die seereis. Hy markeer hierdie wyne met 'n "R" (Retour des Indes - teruggestuur uit Indië) en verkoop hulle teen hoër pryse, nadat hulle uitstekende gehalte bekend geword het. Hy besluit toe dat alle wyne, wat hy sou verkoop, eers 'n seereis in houtvate gegun moet word.

Die oudste kuipery in Suid-Afrika, wat in die vraag na wynverouderingsvate voorsien het, is in 1903 deur Litause immigrante in die Paarl gestig. Vate in Suid-Afrika is van ingevoerde houtsoorte soos Noord-Amerikaanse eikehout gemaak, wat in die wintermaande hoegenaamd nie en gedurende die res van die jaar taamlik stadig groei. Die hout is gevolglik harder en digter as inheemse soorte.

• (de) Webweinschule: Folge 20: Barrique (Wein und Holz)

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Barrique.