Gheorghe Enescu

Gheorghe Enescu
Agtergrondinligting
Gebore	19 Augustus 1881 Liveni, Roemenië
Oorsprong	Roemenië
Sterf	4 Mei 1955 Parys, Frankryk
Genres	Klassiek (Simfonie, Opera)
Beroep(e)	Komponis, Musiekpedagoog, Pianis, Violis
Instrumente	Klavier, Viool
Webwerf	IMDb-profiel

Gheorghe Enescu (Roemeense uitspraak: [ˈd͡ʒe̯ord͡ʒe eˈnesku]; 19 Augustus [O.S. 7 Augustus] 1881 – 4 Mei 1955), in Frankryk bekend as Georges Enesco, was 'n Roemeense komponis, violis, pianis, dirigent en pedagoog. Hy word deur baie as Roemenië se belangrikste musikant beskou.^[1]

Enescu is gebore in Roemenië, in die dorpie Liveni (later herdoop tot "George Enescu"), destyds in die Dorohoi-graafskap, vandag in die Botoșani-graafskap. Sy vader was Costache Enescu, 'n grondeienaar, en sy moeder was Maria Enescu (née Cosmovici), die dogter van 'n Ortodokse priester. Hy was hul agtste kind. Hy is gebore nadat al sy vorige broers en susters in hul kinderjare gesterf het. Sy vader het later van sy moeder geskei en 'n verdere seun by Maria Ferdinand-Suschi gehad: die skilder Dumitru Bâșcu.^[2]

Hy was 'n wonderkind en het op 'n vroeë ouderdom met komposisie begin eksperimenteer. Verskeie, meestal baie kort, stukke oorleef, alles vir viool en klavier. Die vroegste werk van beduidende lengte dra die titel Pămînt românesc ("Roemeense land"), en word beskryf as "opus vir klavier en viool deur Gheorghe Enescu, Roemeense komponis, ouderdom, vyf jaar en 'n kwart".^[3] Kort daarna het sy vader hom in die sorg van die professor en komponis Eduard Caudella gelaat. Hy word op 5 Oktober 1888, op die ouderdom van sewe, die jongste student wat ooit aan die Weense Konservatorium toegelaat is,^[4][5] waar hy onder Joseph Hellmesberger Jnr., die komponis Robert Fuchs en Sigismund Bachrich gestudeer het. Hy was die tweede persoon ooit wat met vryskelding van die instelling se ouderdomsreëls tot die Weense Konservatorium toegelaat is, en was die eerste nie-Oostenryker (in 1882 is Fritz Kreisler ook op die ouderdom van sewe toegelaat; volgens die reëls kon niemand jonger as 14 jaar daar studeer nie).^[6]

In 1891 het die 10-jarige Enescu 'n privaatkonsert gegee by die Weense Hof in die teenwoordigheid van Keiser Franz Joseph.^[7]

Joseph Hellmesberger Snr., een van sy onderwysers en die direkteur van die Weense Konservatorium, het die jong genie aan't huis laat kom, waar die wonderkind sy held, Johannes Brahms, ontmoet het.^[8]

Hy het op 12-jarige ouderdom gegradueer en die silwermedalje verwerf. In sy Weense konserte het die jong Enescu werke van Brahms, Sarasate en Mendelssohn gespeel. In 1895 is hy na Parys om sy studies voort te sit. Hy het die viool gestudeer onder Martin Pierre Marsick, harmonie onder André Gedalge, en komposisie onder Jules Massenet en Gabriel Fauré.

Enescu studeer hierna van 1895 tot 1899 aan die Paryse Konservatorium. André Gedalge het gesê dat hy “die enigste een [onder sy studente] is wat werklik idees en gees gehad het”.

Op 6 Februarie 1898, op die ouderdom van 16, het Enescu sy eerste volwasse werk, Poema Română, in Parys aangebied. Dit is gespeel deur die Concerts Colonne, destyds een van die mees gesogte orkeste in die wêreld, en gelei deur Édouard Colonne.^[9]

Baie van Enescu se werke is deur Roemeense volksmusiek beïnvloed; sy gewildste komposisies was die twee Roemeense Rapsodieë (1901–02), die opera Œdipe (1936), en die suites vir orkes. Hy het ook vyf volwasse simfonieë (twee daarvan onvoltooi), 'n simfoniese gedig, Vox maris, en verskeie kamermusiek (drie sonates vir viool en klavier, twee vir tjello en klavier, 'n klaviertrio, twee strykkwartette en twee klavierkwartette, 'n blaasdecet (Frans, "dixtuor" ), 'n Oktet vir strykinstrumente, 'n klavierkwintet en 'n kamersimfonie vir twaalf solo-instrumente), geskryf. 'n Jong Ravi Shankar het in die 1960's onthou hoe Enescu, wat 'n diep belangstelling in Oosterse musiek ontwikkel het, saam met Shankar se broer Uday Shankar en sy musikante geoefen het. Omstreeks dieselfde tyd het Enescu die jong Yehudi Menuhin na die Uitstalling in Parys geneem, waar hy hom aan die Gamelan-orkes van Indonesië voorgestel het.^[10]

Op 8 Januarie 1923 het hy sy Amerikaanse debuut as dirigent gemaak in 'n konsert wat deur die Philadelphia Orkes by Carnegie Hall in New York City aangebied is, Hierna het hy die Verenigde State verskeie kere besoek. Dit was in Amerika, in die 1920's, dat Enescu die eerste keer oorreed is om opnames as violis te maak. Hy het ook as dirigent saam baie Amerikaanse orkeste opgetree en was in 1936 een van die kandidate wat oorweeg is om Arturo Toscanini as permanente dirigent van die New York Filharmoniese Orkes te vervang.^[11] In 1932 is Enescu verkies as titulêre lid van die Roemeense Akademie.^[12] In 1935 het hy die Orchestre Symphonique de Paris en Yehudi Menuhin (wat met ingang 1927 vir baie jare sy leerling was) in Mozart se Vioolkonsert nr. 3 in G majeur gedirigeer. Hy het ook die New York Filharmoniese Orkes tussen 1937 en 1938 gedirigeer. In 1939 trou hy met Maria Tescanu Rosetti (bekend as prinses Maruca Cantacuzino deur haar eerste man Mihail Cantacuzino), 'n goeie vriend van koningin Marie van Roemenië .

Hy was ook bekend as 'n vioolonderwyser. Hy het in 1948 by die Mannes Skool vir Musiek begin klasgee. Sy studente het Yehudi Menuhin, Christian Ferras, Ivry Gitlis, Arthur Grumiaux, Serge Blanc, Ida Haendel, Uto Ughi en Joan Field ingesluit.

Hy het kontemporêre Roemeense musiek bevorder deur werke van Constantin Silvestri, Mihail Jora, Ionel Perlea en Marțian Negrea te speel. Enescu het Bach se Sonates en Partitas vir Solo Viool as die "Himalajas vir violiste" beskou. 'n Geannoteerde weergawe van hierdie werk bring Enescu se sienings met betrekking tot sonoriteit, klank, frasering, tempo, musikaliteit, vingerplasing en uitdrukking bymekaar.^[13]

Enescu is op 4 Mei 1955 oorlede.^[14] Hy is begrawe in die Père Lachaise Begraafplaas in Parys.

• Œdipe, tragédie lyrique in vier bedrywe, libretto deur Edmond Fleg, Op. 23 (1910–31)

• Simfonie No. 1 in E-mol majeur, Op. 13 (1905)
• Simfonie No. 2 in A majeur, Op. 17 (1912–14)
• Simfonie No. 3 in C majeur, met koor, Op. 21 (1916–18)
• Simfonie No. 4 in E mineur (1935; voltooi deur Pascal Bentoiu in 1996)
• Simfonie No. 5 in D majeur, met vrouekoor en solo tenoor (1941; aanvanklik gedeeltelik voltooi deur Cornel Țăranu in 1970–72 en 1990, en daarna volledig voltooi deur Pascal Bentoiu in 1995)

• Poème roumain, simfoniese suite vir orkes, Op. 1 (1897)
• Roemeense Rapsodie No. 1 in A majeur, Op. 11 (1901)
• Roemeense Rapsodie No. 2 in D majeur, Op. 11 (1901)
• Simfonia concertante in B mineur, Op. 8 (1901)
• Orkestrale Suite No. 1 in C majeur, Op. 9 (1903)
• Orkestrale Suite No. 2 in C majeur, Op. 20 (1915)
• Orkestrale Suite No. 3 in D majeur Suite Villageoise, Op. 27 (1937–38)
• Ouverture op Populêre Roemeense Temas, Op. 32

• Strykkwartet No. 1 in E-mol majeur, Op. 22, No. 1 (1916–20)
• Strykkwartet No. 2 in G majeur, Op. 22, No. 2 (1930–32)

• Vioolsonate No. 1 in D majeur, Op. 2 (1897)
• Vioolsonate No. 2 in F mineur, Op. 6 (1899)
• Vioolsonate No. 3 in A mineur dans le caractère populaire roumain, Op. 25 (1926)
• Tjellosonate No. 1 in F mineur, Op. 26, No. 1 (1898)
• Tjellosonate No. 2 in C majeur, Op. 26, No. 2 (1935)

• Oktet vir Strykinstrumente in C majeur, Op. 7 (1900)
• Cantabile et Presto, vir fluit en klavier (1904)
• Decet in D majeur, vir blaasinstrumente, Op. 14 (1906)
• Concertstück, vir altviool en klavier (1906)
• Légende, vir trompet en klavier (1906)
• Klavierkwartet No. 1 in D majeur, Op. 16 (1909)
• Impressions d'enfance in D majeur, vir viool en klavier, Op. 28 (1940)
• Klavierkwintet in A mineur, Op. 29 (1940)
• Klavierkwartet No. 2 in D mineur, Op. 30 (1943–44)
• Simfonie vir kamerorkes, vir 12 instrumente, Op. 33 (1954)

• Klaviersuite No. 1 in G mineur, Dans le style ancien Op. 3 (1897)
• Klaviersuite No. 2 in D majeur, Op. 10 (1901/1903)
• Klaviersuite No. 3, Pieces impromptues Op. 18 (1913–16)
• Klaviersonate No. 1 in F# mineur, op 24, No. 1 (1924)
• Klaviersonate No. 3 in D majeur, op 24, No. 3 (1933–35)
• Klavierrangskikking van sy Roemeense Rapsodie No. 1 in A majeur, Op. 11 (1951)

Drie liedere ná Lemaitre en Prudhomme Vier liedere ná Fernand Gregh In Duits: Verksie liedere ná Carmen Silva (Koningin Elisabeth van Roemenië) In Roemeens – 3 liedere

• Trois Mélodies, Op. 4 (1898)
• Sept Chansons de Clement Marot, vir tenoor en klavier, Op. 15 (1907–08)
• Trois Mélodies, Op. 19 (1916)