Het Ziekenhuis

Die VOC-veepos Het Ziekenhuis staan vandag bekend as die plaas Nethercourt. Dit is noordwes van die dorp Riviersonderend geleë waar die Kwartelrivier by die Riviersonderend (rivier) aansluit. In 1954 is 'n bronsplaat opgerig om die historiese waarde van hierdie “hospitaal” te erken.

Dit is eintlik 'n klein grot op die suidelike oewer van die Sonderendrivier wat oor die plaas loop. Reeds in 1669 het die reisiger Hieronymus Cruse die grot besoek. Olof Bergh en sy skoonseun C. de Wet was onder die besoekers wat hul voorletters in die grotwand uitgekerf het. Hinrich Lichtenstein het in 1804 ook hier aangedoen. Na bewering het die grot onderdak geriewe verskaf aan reisigers wat op hul togte siek geword het. Die baie besoekers wat die grot besoek het, wys daarop dat dit 'n opvallende landmerk was en sodoende 'n rusplek langs die pad geword het. In 1726 was die grond daar rondom 'n VOC-veepos om die veeboere teen die San te beskerm en reisigers van vars vleis te voorsien. Francois le Vaillant bestempel in 1781 die veepos as 'n kwarantynstasie om die verspreiding van veesiektes te bekamp.

Op 31 Mei 1925 (Uniedag) is die grot herontdek, nadat die presiese ligging vir meer as 'n eeu onbekend was.

• Burman, Jose: Waters of the Western Cape. Kaapstad: Human & Rousseau, 1970.
• Mossop, E.E.: Old Cape highways. Kaapstad: Maskew Miller,1927.
• Oberholster, J.J.: Die historiese monumente van Suid-Afrika. Kaapstad: Kultuurstigting Rembrandt van Rijn vir Raad vir Nasionale Gedenkwaardighede, 1972. ISBN 0-620-00191-7