Homeopatie

Hierdie artikel is deel van 'n reeks oor
Alternatiewe medisyne, pseudomedisyne en skynwetenskappe
Algemene inligting Alternatiewe medisyne Bewysgebaseerde medisyne Biologiese geloofwaardigheid Energie (esoteries) Energiemedisyne Geskiedenis van geneespraktyk in Suid-Afrika Holistiese genesing Kwaksalwery Pseudowetenskap Skeptiese beweging Terminologie van alternatiewe medisyne
Skynmedisyne en skynwetenskap Akudruk Akupunktuur Aromaterapie Bevrydingsterapie Biologiese ritme Byeterapie Chiropraktyk Vertebrale subluksasie Dhyana DMSO Eugenetika Frenologie Fisionomie Gefasiliteerde kommunikasie Geheue van water Genesingsmasjiene PRK-1U Goop Hologram-armband Homeopatie Joga Kankerbehandeling Kolonreiniging Chloordioksied Koffie-enema Koronavirus-2019-behandeling Hidroksichlorokien Kristalgenesing Magneetterapie Naturopatie Ontgifting Ontgiftingsvoetbad Ourikulêre terapie Plat Aarde Refleksologie Reiki Slangolie Spontane menslike verbranding Talassoterapie Urineterapie
Samesweringsteorieë Entstofhuiwering GGO-samesweringsteorieë Groot Farmasie MIV/vigsontkenning
Persoonlikhede Steve Jobs Paul E. Marik Kary Mullis Luc Montagnier Tim Noakes Gwyneth Paltrow Rupert Sheldrake Oprah Winfrey
Tradisionele medisyne Ayurveda Boereraat Hollandse medisyne Geloofsgenesing Chinese medisyne Gua sha Qi Tradisionele Afrika-medisyne
Diagnose Elektrosensitiwiteit Signatuurleer
s • b • w

Homeopatie is 'n pseudowetenskaplike stelsel van alternatiewe medisyne wat in 1796 deur die Duitse geneeskundige Samuel Hahnemann geskep is. Die basiese beginsel van die homeopatie is "soortgelyk genees soortgelyk",^[1] waar 'n stof wat sekere simptome sou veroorsaak in 'n gesonde persoon, gebruik word om dieselfde simptome in 'n siek persoon te genees. Homeopatiese middels word voorberei deur 'n bestanddeel stap vir stap af te water met kragtige skuddings tussenin, wat volgens homeopate die effektiwiteit van die middel versterk, selfs al word die middel so verdun dat die oorspronklike bestanddeel nie meer aanwesig is nie (wat gewoonlik die geval is). Daar word onbillike beweer dat hierdie manier van versterking moontlik is as gevolg van 'n onbillike beweerde geheue wat aan die watermolekules toegeskryf word.

Die Duitse geneeskundige Samuel Hahnemann het laat in die 18de eeu gelewe, toe bloedaftapping (soms met bloedsuiers) 'n algemene kuur teen siektes was, dokters nie hulle hande of hulle instrumente ontsmet het nie en siektes en aandoenings aan 'n tekort of oorvloed van die vier "vogte" van die liggaam toegeskryf is: swart gal, geel gal, bloed en slym. In hierdie tyd het min mense herstel na 'n besoek aan 'n geneesheer en baie geneeskundige toepassings het die pasiënt se herstel gehinder in plaas van gehelp.

Hahnemann, 'n geneesheer wat in die hedendaagse Duitsland en Oostenryk gewoon en gewerk het, het die stand van sake probeer verbeter deur met 'n nuwe medisynestelsel vorendag te kom. Hy het besluit dat as hy 'n stof kon vind wat dieselfde simptome veroorsaak in 'n gesonde persoon as dié wat deur 'n siek persoon tentoongestel word, dit die siek persoon se simptome kon behandel. Sy eerste kuur was die bas van die Cinchona-boom, wat hy self as eksperiment geneem het om te sien watter simptome veroorsaak word. Hierdie "gelyksoortig behandel gelyksoortig"-beginsel, is homeopatie se basisbeginsel.

Baie van hierdie stowwe het egter ongewenste effekte en newe-effekte gehad wat 'n pasiënt se lewe in gevaar kon stel. Hahnemann het besluit dat hy die stowwe sou verdun, wat volgens hom die "geesagtige medisinale kragte" van die middel sou versterk, maar die newe-effekte sou verswak.

Homeopatiese middels word vandag steeds volgens Hahnemann se oorspronklike metode verdun. Die middel word in 'n glashouer met water geplaas en dan 10 keer teen 'n harde dog buigbare oppervlak (soos 'n rubbermat) gestamp. Die middel word dan verder verdun en telkens tussenin teen die oppervlak geskud, waardeur, volgens die homeopatiese teorie, die effektiwiteit van die bestanddeel steeds verder versterk word. Die verdunning van 'n tipiese homeopatiese middel is 30C: dit beteken dat een druppel van die middel by 100 druppels water gevoeg word, geskud word en dat een druppel van hierdie mengsel dan weer by nog 100 druppels water gevoeg word en geskud word, ens., totdat die proses 30 keer voltooi is. Volgens die webwerf van die Society of Homeopaths, word die middel in so 'n mate verdun, dat daar geen molekules van die oorspronklike stof in die middel waargeneem kan word nie. 'n 30C-verdunning is inderdaad 'n verdunning van 1 in 10⁶⁰.

Volgens die homeopatiese teorie is afgewaterde middels juis sterker en meer effektief as die oorspronklike bestanddeel, sonder dat dit enige van die newe-effekte van die bestanddeel bevat. Die teorie neem aan dat water 'n geheue het, waardeur die watermolekules die (onbewese) genesende effek van die bestanddeel kan onthou en dat die water slegs hierdie genesende "boodskap" aan 'n pasiënt se liggaam oordra en dat ander moontlik skadelike boodskappe of herinnerings nié aan die pasiënt se liggaam oorgedra word nie.

Ten spyte van herhaalde bewerings deur homeopate, kon die effektiwiteit van homeopatiese middels nie bewys word nie. Om die effektiwiteit van enige middel, behandeling of prosedure te toets, moet 'n proefneming uitgevoer word wat die plasebo-effek en die "terugkering na die gemiddeld" in ag neem. Die plasebo-effek verwys na die verskynsel waar 'n mens se liggaam homself kan genees, bloot deurdat die persoon glo dat hy iets inneem wat hom beter sal maak, terwyl "terugkering na die gemiddeld" na die verskynsel verwys waarin meeste gevalle 'n periodieke uiterste het, maar mettertyd weer na 'n norm of gemiddeld terugkeer.

Daar is 'n aantal dinge wat in ag geneem moet word tydens die beproewing van 'n middel se effektiwiteit.

Proefnemings bevat gewoonlik ten minste twee groepe: 'n groep wat die middel neem wat getoets word en 'n kontrolegroep, wat 'n plasebo ('n suikerpil) neem. Soms word ook 'n derde groep gebruik, wat 'n reeds erkende middel vir dieselfde kwaal neem. In 'n blinde proefneming weet geen van die deelnemers watter middel hulle toegedien word nie, dus weet hulle byvoorbeeld nie of hulle die homeopatiese middel of 'n suikerpil kry nie.

'n Ewekansige proefneming is 'n proefneming waar die deelnemers op willekeurige wyse in 'n groep ingedeel word, terwyl die toedieners in 'n dubbelblinde proefneming ook nie weet of hulle besig is om 'n suikerpil of 'n geneesmiddel toe te dien nie. Hierdie metodiek is belangrik in die toets van 'n geneesmiddel, sodat persoonlike voorkeur oor die resultate nie die uitslag kan besoedel nie.

Die Lancet, een van die wêreld se bekendste en mees gerespekteerde mediese vaktydskrifte, het in 2007 'n artikel gepubliseer wat na die vindings van 5 meta-analises van homeopatiese proefnemings gekyk het. 'n Meta-analise is 'n proses waarin soveel moontlike proefnemings oor dieselfde middel geneem word, proefnemings met metodologiese tekorte (byvoorbeeld geen kontrolegroep) uitgelaat word en die resultate van die oorblywende proefnemings dan vergelyk word.

Al die meta-analises het gevind dat homeopatiese middels nie beter as suikerpille presteer nie.

Tog is daar gebruikers van homeopatie wat op die effektiwiteit daarvan aandring, maar enige merkbare effek kan ook aan een van die volgende toegeskryf word:

• Die aandag wat die terapeut aan die pasiënt skenk kan op sigself 'n tydelike positiewe effek hê teen 'n verskeidenheid psigosomatiese aandoenings. Hierdie verskynsel kom nie slegs by homeopatiese terapeute voor nie, maar in enige terapeutiese situasie en die verhouding tussen 'n dokter en sy pasiënt was al die onderwerp van meerdere studies.
• Die plasebo-effek van die voorgeskrewe middel is onder meer ook te danke aan die professionele etiket, die bemoedigende pamflet en die prys wat die klant moet betaal. Weereens is dit nie beperk tot homeopatie nie: proefnemings het gevind dat duurder hoofpynpille meer effektief is as goedkoop hoofpynpille, bloot omdat dit pasiënte glo dat 'n duurder produk beter moet werk.
• Baie kwale wissel in mate of genees vanself sonder enige behandeling. Indien enige middel in so 'n geval ingeneem word, kan die indruk ontstaan dat die genesing te danke aan die middel is, m.a.w. 'n gevolg word onregmatig aan 'n oorsaak gekoppel. Ook hierdie verskynsel word nie slegs in homeopatie waargeneem nie: die Britse media het in 1998 genoem dat daar 'n verband tussen 'n inenting vir jong kinders en outisme is, sonder dat daar enige wetenskaplike bewys was. Bykans alle Britse kinders is ingeënt, op 'n jong ouderdom wanneer die diagnose van outisme ook begin moontlik word. Menige ouer wie se kind ná die inenting as outisties gediagnoseer is, het dus vas geglo dat die outisme 'n gevolg van die inenting was.

Navorsers verbonde aan die Royal Veterinary College London het meer as 50 proefnemings met diere oor drie dekades krities beoordeel en bevind dat homeopatie "kwaksalwery" is en dat dit "wetenskaplik onwaarskynlik" is dat die kontroversiële praktyk enige uitwerking het. Hulle het verder bevind dat die beginsels waarop homeopatie gebaseer is, "oneties en verregaande" is.^[1] Volgens professor Peter Lees, wat die navorsing gelei het wat in Veterinary Record gepubliseer is, is dit "wetenskaplik onwaarskynlik dat homeopatie enige uitwerking het".^[1] Hy voeg by: "Dit kan nie enige uitwerking hê nie, en deur homeopatie toe te dien is jy besig om alternatiewe medisyne-gebaseerde produkte te weerhou, wat wel voordelig aangewend kan word. In die laaste instansie is homeopatie kwaksalwery, en deur dit te gebruik, word lyding verleng en lewens verkort."^[1]

Die Britse nasionale gesondheidsdiens (NHS) het voorgestel om die uitdeel van homeopatiese middels te verbied, as deel van ʼn groot besnoeiingsveldtog.^[1] NHS England se hoof- uitvoerende beampte Simon Stevens het homeopatie in Julie 2017 beskryf as "op sy beste 'n plasebo en 'n wanaanwending van skaars NHS-fondse".^[1] NHS England sê daar is geen "robuuste bewys” dat homeopatie enigsins werk nie, en het ʼn beraadslaging geïnisieer dat algemene praktisyns moet ophou om dit voor te skryf.^[1] Volgens dié planne sal NHS-pasiënte self vir sulke middels moet betaal.^[1]

'n Verslag oor homeopatie deur die Britse Laerhuis se Komitee vir Wetenskap en Tegnologie het in 2010 gelui dat die middels geensins beter resultate lewer as plasebo's nie.^[1]

Verder is daar in ʼn 2015-verslag van die Australiese Nasionale Gesondheid en Mediese Navorsingsraad gekyk na die resultate van nagenoeg 200 studies oor die effektiwiteit van homeopatie.^[1] Hierdeur het hulle bepaal dat dit niks beter is as ʼn suikerpilletjie nie, en dat dit nie effektief bewys is vir enige gesondheidtoestand nie.^[1]

Baie wetenskaplikes gee toe dat homeopatie werk bloot deur middel van bogenoemde effekte en dat dit op hierdie manier die pasiënt werklik kan help. Indien die gebruik van homeopatie egter goedgekeur word sonder dat die pasiënt die feite agter die verhaal verstaan, is daar 'n groot gevaar dat hy belangrike medisyne mag weier ten gunste van homeopatiese middels, in gevalle waar effekte soos die plasebo-effek beperkte of geen werking het nie. 'n Oordrewe voorbeeld is 'n pasiënt wat 'n homeopatiese middel neem vir sy hoofpyn en dat die middel dan sy hoofpyn genees deur middel van die plasebo-effek en dat die pasiënt op 'n latere stadium weer 'n homeopatiese middel verkies vir 'n kwaal wat nie so vatbaar is vir die plasebo-effek nie, byvoorbeeld maniese depressie of kanker.

• 18th Century Medicine^{[dooie skakel]}, deur Rick Brainard.
• Homeopathic Medicines Research Archive Geargiveer 27 Junie 2009 op Wayback Machine, by die Toronto School of Homeopathic Medicine.
• Bad Science (2008). Dr. Ben Goldacre. Harper Perennial-uitgewers: Londen.
• Benefits and risks of homoeopathy, deur Dr. Ben Goldacre, soo verskyn in The Lancet. Annlynweergawe (met verwysings).
• The Society of Homeopaths Geargiveer 7 Augustus 2013 op Wayback Machine – What is Homeopathy?
• Are the clinical effects of homoeopathy placebo effects? Comparative study of placebo-controlled trials of homoeopathy and allopathy. The Lancet. 366 (9487): 726–32, deur Shang, Aijing; Huwiler-Müntener, Karin; Nartey, Linda; Jüni, Peter; Dörig, Stephan; Sterne, Jonathan AC; Pewsner, Daniel; Egger, Matthias (2005). doi:10.1016/S0140-6736(05)67177-2. PMID 16125589. S2CID 17939264.
• Homeopathy: a critique of current clinical research. Skeptical Inquirer. 36 (6), deur Ernst, E. (December 2012). [1]
• Evidence Check 2: Homeopathy, deur UK Parliamentary Committee Science and Technology Committee. [2]
• Proposed mechanisms for homeopathy are physically impossible. Focus on Alternative and Complementary Therapies. 17 (3): 149–55, deur Grimes, D.R. (2012). doi:10.1111/j.2042-7166.2012.01162.x.
• Homeopathic products and practices: assessing the evidence and ensuring consistency in regulating medical claims in the EU (PDF). deur European Academies' Science Advisory Council. September 2017. p. 1. Retrieved October 1, 2017. "... we agree with previous extensive evaluations concluding that there are no known diseases for which there is robust, reproducible evidence that homeopathy is effective beyond the placebo effect."[3]