Nanette van Rooyen

Nanette van Rooyen is ’n Afrikaanse skryfster wat boeke skryf vir kinders en volwassenes.

Hendriena Jeanetha (Nanette) van Rooyen is op 3 November 1962 op Sutherland gebore as dogter van ’n bankbestuurder wat gereeld verplaas word. Haar broer is ses jaar jonger as sy. Sy matrikuleer aan die Hoërskool Vredenburg en studeer vanaf 1981 verder aan die Universiteit van Stellenbosch. Hier behaal sy in 1983 die B.A.-graad met Afrikaans-Nederlands en Xhosa as hoofvakke en dan verwerf sy die Hoër Onderwysdiploma in 1984. Na ’n jaar van onderwys gee aan Umtata High School in die Transkei, aanvaar sy in 1986 ’n betrekking by Perskor Uitgewers in Kaapstad as redaksielid. In 1988 word sy redaksielid by Delos binne Nasionale Pers, in 1991 redaksielid by Juta Uitgewers en in 1994 uitgewer by Vlaeberg Uitgewers. Vanaf 1995 begin sy werk as vryskut-boekredakteur en lewer gereeld joernalistieke bydraes vir Klein-Burger. In samewerking met Zaresa Bosman, die skryfster van Craft-boeke, behartig sy in 1999 maandelikse lesersdae vir Klein-Burger by skole en sy doen ook boek- en filmresensies vir hierdie publikasie. In 1999 is sy een van die stigterslede van Amandla Wabafazi, die vrouebemagtigingsmaatskappy wat handel onder die naam ARISE (African Renaissance Investment Social Enterprise). Sy voltooi ’n opknappingskursus in poësie by die Letterkundesentrum in Stellenbosch in 2000, asook die driemaande-skryfkursus op SkryfNet onder leiding van Petra Müller en George Weideman. In 2003 skryf sy in vir ’n M.A.-graad in Skeppende Skryfkuns aan die Universiteit van Kaapstad wat sy in 2005 onder leiding van Etienne van Heerden verwerf. Die titel van haar verhandeling is “Die kontemporêre kortverhaal van die vrou in die stad”. Sy woon saam met haar advokaatman Rudi van Rooyen en twee dogters, Sabina en Leah, in Groenpunt in Kaapstad.

Na ’n werkverwante besoek aan die Kinderboekfees in Bologna in Italië word sy gemotiveer om self kinderboeke te skryf. Meeste van haar kinderboeke word in Engels vertaal en sommige ook in Zoeloe, Xhosa, Sesotho en Tswana. Sy begin haar skryfloopbaan met boeke vir kleuters. “Onkel en Pops” is die verhaal van twee katte wat soms in rym met mekaar praat en ontdek dat die rare reuk en nagtelike geskreeu behoort aan die nuwe baba in die huis. “Houtpapegaaie praat mos nie” vertel van twee houtpapegaaie wat graag lewendige voëls wil wees wat kan praat en vlieg. In “Lila langs die rietkuil” maak Lila vir haar vier kleipopmaats op stokke wat sy langs die rietkuil plant en met wie sy allerhande verbeeldingspeletjies speel. “Maaneiers” vertel van Pepi se verbeeldingreise met sy maantuig en hierdie boek verwerf in 1996 ’n ATKV kinderboektoekenning vir ouderdomsgroep 6-7 jaar. “Die groen koei” vertel van Tumi en die groen koei wat net hy kan sien. “Leah se meermin” is ’n prenteboek. Sy skryf ook etlike stories in die “Sterstorie”-reeks (“Troetelengel”, “Mister Ben wou gaan boemel”, “Fantoli”, “Hasie uit die hoed”, “My ouma is ’n model”, “Babbels, die lui sirkusnar”, “Sollie die skipper”, “Bloudans”, “Wat is drakie?” en “My kat se naam is Maandag”) en die vervolgverhaal wat in 1999 in Klein-Burger verskyn, “Die komperprinses”. In 2011 wen die manuskrip van haar jeugroman “Ek was hier”^[1] LAPA se jeugromankompetisie, wat deur die beoordelaars beskryf word as ’n moderne straatkuns-liefdesverhaal. Frankie van Luffelen is in graad 10 en is lid van ’n eksentrieke familie. Haar neurotiese ma Elena is ’n gesondheidsfanatikus en haar Vlaams-sprekende pa Ben lyk soos Attila die Hun, maar is ’n sjef met sy eie kookskool. Frankie sien ’n swart rot uit karton gesny met gloeiende rooi oë op haar vensterbank en later volg graffiti-boodskappe aan haar. Frankie vermoed dat die nuwe seun, die Tsjeggiese Milan Kucharzik, daarvoor verantwoordelik kan wees. Milan se pa het as seun saam met sy ouers uit Tsjeggo-Slowakye gevlug. Frankie en Milan se ontluikende verhouding word aangebied teen die dinamiek van gesinsverhoudings. Hierdie boek word op skool voorgeskryf.

Benewens haar kinderboeke skryf sy ook vir volwassenes. Sy verower in Maart 1996 die tweede prys in die De Jager-HAUM kompetisie vir die kortverhaal “Offerblomme”, ’n vernuftige interpretasie van die sprokie in die algemeen en die verhaal van Rooikappie in besonder. In 1999 is sy die wenner van die De Kat Vonkfiksie-wedstryd met haar kortverhaal “Tollie Hans”. Hierin verwerk ’n bejaarde haar herinneringe aan haar minnaar na sy dood. Beide hierdie verhale word opgeneem in die kortverhaalbundel “Om te vlerk”,^[2] waarin sy tref met haar vermoë om met ’n enkele beeld die essensie van ’n karakter vas te lê. Die agtergrond van die verhale wissel van die realistiese tot die bonatuurlike en die okkulte en die verhale het as deurlopende tema die weerloosheid van vroue en kinders. Die aksie vind plaas in verskeie geografiese gebiede, van die Suid-Afrikaanse platteland en Groenpunt in Kaapstad tot by stede in Oos-Europa. In 2002 ontvang “Om te vlerk” die RAU Mardene Marais-prys vir debuutwerke. Die eerste kortverhaal wat sy wil voorlê vir haar meestersgraad word veel langer as ’n gewone kortverhaal en die uiteinde is haar eerste roman, “Chinchilla”.^[3] Dit vertel die verhaal van die mishandelde vrou Lea wie se baba dood gebore word nadat haar dronk man, ’n geneesheer, haar op die maag geskop het. Sy verlaat hom en keer terug na haar geboorteplek, ’n plaas naby Sutherland, waar daar met chinchillas geboer word. Hier besin sy oor haar lewe in die teenwoordigheid van die liefde en wreedheid wat ’n lewe na aan die aarde kenmerk.^[4] Die roman vra groot lewensvrae, soos die rol van wreedheid en die instinkte wat dit veroorsaak en die betekenis van vryheid in ’n gemeenskap waar gevangenskap aan ander wesens opgedwing word. Die chinchillas word simbool van die geweld wat teenoor weerloses gepleeg word. “Chinchilla”^[5] is in 2008 op die kortlys vir die M-Net-prys. Haar kortverhale word in verskeie versamelbundels opgeneem, waaronder “Douspoor” en “Vonkfiksie”, terwyl “Tollie Hans” ook opgeneem word in “Die Afrikaanse Kortverhaalboek”.

• Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe 2005
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
• Wybenga, Gretel en Snyman, Maritha (reds.) “Van Patrys-hulle tot Hanna Hoekom” LAPA Uitgewers. Eerste uitgawe Tweede druk 2005

• Anoniem “Twee skrywers vir werk bekroon” “Volksblad” 18 Oktober 2002
• De Vries, Willem “Hier’s die LAPA-wenners” “Beeld” 5 Maart 2011
• Wasserman, Herman “Haar kop is weer op reis” “Beeld” 15 Augustus 2001

• Hugo, Trisa Kleinmond Leeskring: https://leeskring.wordpress.com/2010/07/30/chinchilla-nanette-van-rooyen/
• LitNet ATKV-Skrywersalbum 18 Oktober 2007: www.litnet.co.za
• NB-Uitgewers: http://www.nb.co.za/authors/3501 Geargiveer 23 April 2017 op Wayback Machine
• Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/vrooyenn.html
• Storiewerf: http://www.storiewerf.co.za/cvs/cv_nanettevanrooyen.htm Geargiveer 13 September 2014 op Wayback Machine
• Van Rooyen, Jan Oulitnet: http://www.oulitnet.co.za/chain/jan_van_tonder_vs_nane tte_van_rooyen.asp
• Van Rooyen, Leonora Storiewerf: http://www.storiewerf.co.za/onderhoude/oh_nanettevanrooyen.htm Geargiveer 21 Mei 2016 op Wayback Machine
• Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2001087415/