Naos

Naos
Naos se ligging (in die rooi sirkel).
Sterrebeeld	Agterdek
Bayer-naam	Zeta Puppis
Spektraaltipe	O4If(n)p[1]
Soort	Superreus
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming	08h 03m 35.1s[2]
Deklinasie	-40° 00′ 11.6″[2]
Skynmagnitude (m)	2,25[3]
Absolute magnitude (M)	-6,23[4]
B-V-kleurindeks	-0,27[3]
U-B-kleurindeks	-1,09[3]
Besonderhede
Massa (M☉)	56,1[4]
Radius (R☉)	14-26[5]
Ouderdom (jaar)	3,2 miljoen[4]
Temperatuur (K)	40 000[4]
Rotasiespoed (km/s)	>220[6]
Metaalinhoud [Fe/H]	0,34[6]
Eienskappe
Veranderlikheid	Vermoedelik α Cyg[7]
Ander name
Suhail Hadar, CPD−39°2011, FK5 306, GC 10947, HD 66811, HIP 39429, HR 3165, PPM 312524, SAO 198752
Portaal    Sterrekunde

Naos (ook genoem Zeta Puppis of ζ Pup) is ’n ster in die sterrebeeld Agterdek (Puppis). Die spektraaltipe "O4" beteken dit is een van die warmste en helderste sterre wat met die blote oog sigbaar is. Dit is een van die min O-tipe sterre wat met die blote oog sigbaar is sowel as een van die naastes aan die Aarde.^[5] Dit is ’n blou superreus en een van die Melkweg se helderste sterre. Dit is visueel meer as 10 000 so helder soos die Son, maar sy hoë temperatuur beteken die grootste deel van sy straling is in die ultraviolet. Dit is die 72te helderste ster in terme van sy skynbare magnitude.

Naos is ’n tipiese O-tipe ster omdat dit ’n uiters sterk sterwind het: sowat 2 500 km/s,^[8] wat beteken dit verloor meer as ’n miljoenste van sy massa elke jaar,^[8] of sowat 10 miljoen keer soveel as die Son.

Die ster se Bayer-naam is "Zeta Puppis". Sy redelik onlangse naam, "Naos", kom van die Griekse ναύς, "skip". Sy Arabiese naam is Suhail Hadar (سهيل هدار, moontlik "die dawerende helder een"). In 2016 het die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN) die naam Naos vir die ster goedgekeur.^[9]

Naos is al baie bestudeer vanweë sy seldsaamheid en relatiewe nabyheid aan die Aarde, maar min is nog bekend oor sy fisiese parameters en afstand. Sy spektraaltipe is O4If(n)p. Die "O4" dui aan dit is ’n swaar, warm ster. Die "f" dui aan die spektrum het emissielyne van geïoniseerde helium en stikstof, wat nie ongewoon is in geëvolueerde O-sterre nie. Die "n" (vir newelagtig) dui breë absorpsielyne aan wat veroorsaak word deur die ster se vinnige rotasie, in hierdie geval meer as 220 km/s by sy ewenaar. Die "p" is ’n algemene spektrale aanduiding van uitsonderlikheid. Hierdie kombinasie spektraaltipe is ongewoon omdat geëvolueerde sterre na verwagting relatief stadig roteer nadat dit deur ’n sterk sterwind gerem is, en net agt sterre van hierdie tipe in die Melkweg is bekend.^[10] Die spektraaltipe kompliseer die vasstelling van fisiese parameters. Sy eienskappe dui op ’n wegbeweeg van die hoofreeks, en Zeta Puppis word dus as ’n superreus geklassifiseer.^[4]

As die ster se afstand bekend was, sou die grootte, ligsterkte en massa vasgestel kon word. Studies oor die afstand wissel egter tussen sowat 978 en meer as 1 956  ligjare.^[5] Dit lei tot ramings van tussen 550 000 en 800 000 keer die ligsterkte van die Son, ’n massa van tussen 22,5 en 56 keer die Son s’n en ’n radius van tussen 14 en 26 keer die Son s'n. Die hersiene Hipparcos-parallakswaarde dui op ’n afstand van 1 092 ligjare van die Son af,^[11] baie kleiner as wat verwag kan word uit die ster se waargenome eienskappe.

Naos word geklassifiseer as ’n vermoedelike Alpha Cygni-veranderlike. Dit toon wisselings in H_α-spektraallynprofiele en X-straalligsterkte op tydskale van minder as ’n dag.^[12][13]

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia