Noricum

Noricum was 'n Keltiese koninkryk en later 'n Romeinse provinsie^[1][2] wat oor 'n groot deel van die huidige Oostenryk asook aangrensende gebiede in Beiere (oos van die Inn-rivier) en Slowenië gestrek het. Die Romeinse provinsie het aan Italië (Italia) in die suide, Pannonië (Pannonia) in die ooste en Raetia in die weste gegrens.

Die Regnum Noricum (koninkryk Noricum) word deur die historikus Velleius Paterculus vir die eerste keer so genoem in die jaar 6 nC. Dit is die vroegste politieke formasie in die Oostelike Alpe. In die dekades ná 186 v.C. het die politieke en ekonomiese uitruiling tussen Rome en 'n ekonomies en polities dominante stad in die oostelike Alpe-streek verskerp. Die eerste melding van 'n koninkryk van Alpynse Keltiese volke met inheemse elite dateer terug na 178 vC. (in Livius 41, 1, 8). ^[3]

Daar is bewyse van Keltiese produkte in nedersettings en op begraafplase uit die vroeë Romeinse keisertydperk. Die analogie tussen die produkte en werkswinkels van die La Tène en vroeë keiserlike tydperke het gelei tot die mening dat die La Tène-produksie in Sentraal-Europa aan die begin van die Romeinse Ryk voortgegaan het en die vroeë Germaanse produksie in die dekades rondom die begin van die jaartelling sterk beïnvloed het.^[3]

Vanaf 170 vC. onderhou koning Cincibilus deur 'n hospitium publicum met die Romeine vriendskaplike verhoudings. Die gevolg is 'n verdere toename van verbindings en invloede van Rome.

Een van die belangrikste argeologiese terreine in die sentrale Donau-streek is die heuwelnedersetting op die Oberleiserberg. Dié nedersetting het in die tweede helfte van die 2de eeu en die eerste helfte van die 1ste eeu vC sy grootste bloeitydperk beleef. Die einde van die heuwelnedersetting was waarskynlik kort na die helfte van die 1ste eeu vC. met die oorlog tussen die Boii en Taurisci en die Daciërs onder die leierskap van Burebista in die jare 44/41 vC.^[3]

Omstreeks 15 v.C. word die Regnum Noricum tot by die Donau vreedsaam deur die Romeine geannekseer. ^[3]

Ná die anneksasie van Thrakië in 45/46 nC het Noricum in die weste 'n aparte provinsie geword nadat dit in die ooste grondgebied aan konsulêre Pannonia afgestaan het om Carnuntum en die militêre kordon van die Amberweg aan Pannonia oor te gee .

Die Oostenrykse deel van die Donau bestaan uit die hele grens (limes) van Noricum tussen die Inn en die Wienerwald, met een legioenvesting (Lauriacum) en ongeveer vyftien hulpforte. Dit sluit aan by die kort maar strategies belangrike westelike deel van die Pannoniese Donau, met twee legioenvestings (Vindobona en Carnuntum) en drie hulpforte .^[4]

In die hervorming van burgerlike en militêre administrasie in die vroeë vierde eeu nC is al die Donau-provinsies verdeel. In Noricum en Pannonia het die gebiede aangrensend aan die Donau die provinsies Noricum Ripense en Pannonia Prima geword, nou geskei van die binnegebied van Noricum Mediterranea en Savia. ^[4]

Die ou Illiries-Keltiese gode is steeds in die Romeinse tyd aanbid. Daar is lankal aangeneem dat die sogenaamde Vierbergelauf, 'n vreemde pelgrimstog in die hartjie van Karintië waarin vier berge, almal antieke kultusterreine, op een dag beklim moes word, teruggaan na Romeinse kultusgebruike. Volgens R. Egger is een verklaring vir hierdie yslike gang dat daar eens vier distrikte was, elkeen deur 'n stam bewoon en in besit van 'n heilige berg. Die Vierbergelauf as gesamentlike besoek aan die vier plekke van aanbidding is die uitdrukking van politieke eenheid.^[5]

Benewens die resultate van argelogiese opgrawings, is die hoofbron vir die laat-antieke toestande op die Limes, die Vita van die heilige Severinus van Eugippius.

Uit hierdie blyk dat die burgerbevolking in die Limes-gebied grootliks die vrye grond verlaat en hom teruggetrek in die versterkte forte het, waarvan sommige deur hul garnisoen ontruim is en andere, soos die ou legioenkampe, genoeg ruimte vir die burgerbevolking gebied het as gevolg van die verminderde aantal troepe. In Wene het die inwoners van die burgerdorp aan die Rennweg reeds aan die einde van die 4de eeu na die verlate militêre kamp verhuis. Die Middeleeuse stad het tot ongeveer 1100 binne hierdie grense gebly en dit eers later oorgesteek. Dit is baie betekenisvol dat die antieke stadsname in die Limes-omgewing bewaar is, maar dat daar nouliks enige Romaanse dorpsname oorbly.

Uiteindelik moes die bevolking ook die stede ontruim. In binne-Noricum is die toestand effens anders. Daar vind 'n terugkeer na die prehistoriese, beskermde heuwel-nedersettings plaas. Die stede het hier langer uitgehou as in die noorde. Dit lyk of Alaric in 408 sy woonplek in Virunum gehad het, toe hy gepoog het om 'n Germaanse grensland te vorm uit die twee Noriese provinsies Venesië-Histria en Dalmatië. Die ongemuurde Flavia Solva in die ooste was die eerste binne-Noriese stad wat kort ná 400 ineengestort het. Virunum, wat ook nooit ommuur was nie, het ten tyde van St. Severin reeds sy posisie as hoofstad aan die meer beskermde Teurnia afgestaan. Die naam van die stad het nie tot in die Middeleeue oorleef nie. Teurnia is waarskynlik tydens die Slawiese inval vernietig; die naam het behoue ​​gebly as 'n landskapnaam (Lurnfeld). Poetovio (die huidige Pettau-Ptuj) en Celeia (nou Cilli-Celje), waar die middeleeuse stadsmuur blykbaar op die laat-antieke een sit, moes op een of ander manier oorleef het, aangesien die antieke name ook vir die latere nedersetting behoue ​​gebly het. ^[5]