Sadhu

’n Sadhu (Sanskrit: साधु sādhu) is in Hindoeïsme ’n godsdienstige askeet of heilige persoon,^[1] iemand wat ’n pad van spirituele dissipline volg. Hoewel die meeste sadhu's jogi's is, is nie alle jogi's sadhu's nie. Die sadhu is slegs daaraan toegewy om moksja (bevryding) te behaal; dit is die vierde en finale lewenstadium wat verkry word deur meditasie en oorpeinsing van brahman. Sadhu's dra dikwels saffraankleurige klere, wat hul afswering van wêreldse dinge simboliseer. Vroue kan ook dié lewe lei; die vroulike vorm is sādhvī.

Die Sanskrit terme sādhu ("goeie man") en sādhvī ("goeie vrou") verwys na mense wat gekies het om hul lewe buite of aan die rand van die gemeenskap te lei en op hul eie spirituele praktyke te fokus.^[2]

Die woorde kom van die stam *sādh, wat beteken "jou doel bereik" of "mag bereik oor".^[3] Dieselfde stam word gebruik in die woord sādhanā, wat "spirituele beoefening" beteken. Sadhu beteken dus letterlik iemand wat ’n sadhana volg of ’n pad van spirituele disspline beoefen.^[4]

Daar is vandag 4 tot 5 miljoen sadhu's in Indië en hulle word wyd gerespekteer vir hul heiligheid.^[5] Daar word ook geglo hul asketiese praktyke is voordelig vir hul karma en dié van die gemeenskap in sy geheel. Hulle kry dus skenkings van baie mense. Die gevoel teenoor hulle is egter nie oral positief nie. Hulle word dikwels met ’n sekere mate van wantroue bejeën, veral in die stede.

Daar is kaal (digambara) sadhu's wat hul hare in dik rastalokke (jata) dra. Die aghori beweer soms hulle kan met spoke praat en woon in begraafplase as deel van hul heilige pad. Volgens die Indiese kultuur is daar ’n oneindige hoeveelheid paaie na God; die sadhu's, en die verskeidenheid tradisies wat hulle voortsit, het dus ’n plek in die geheel.

’n Gewilde kenmerk van die sadhu's se rituele sluit die gebruik van dagga (charas) in as ’n soort sakrament in lyn met hul aanbidding van Sjiwa, wat glo ’n affiniteit vir die plant se blare gehad het.^[6] Die plant word algemeen gebruik tydens die viering van Maha Shivaratri, ’n jaarlikse fees ter ere van Sjiwa.

Sadhu's het ’n groot verskeidenheid godsdienspraktyke. Sommige is streng askete, terwyl ander fokus op bid, sing of mediteer. Daar is twee hoofgroepe: Shaiviste, askete wat Sjiwa aanbid, en Vaishnaviste, wat Wisjnoe en/of sy inkarnasies (onder andere Rama en Krisjna) aanbid. Dan is daar ook Shaktiste, wat Sjakti aanbid. Binne hierdie groepe is daar talle sektes en subsektes, wat verskillende filosofiese skole en tradisies (dikwels sampradaya genoem) verteenwoordig.

Die Dashanami Sampradaya ("Tradisie van 10 Name") is Smartiste; sadhu's in dié sekte neem met hul inlywing een van die 10 name aan. Die sekte is na bewering gestig deur die filosoof en askeet Adi Shankara, wat vermoedelik in die 8ste eeu gelewe het, hoewel die volle geskiedenis van die sekte nie bekend is nie. Onder hulle is die naga, naakte sadhu's wat bekend is daarvoor dat hulle wapens soos drietandvurke, swaarde, kieries en spiese dra. Hulle was betrokke by ’n paar militêre verdedigingsveldtogte.^[7][8] Tans is hulle niegewelddadig en sekere seksies neem aan stoei en gevegskuns deel. Hul blyplekke word steeds chhaavni ("gewapende kampe") genoem en hulle hou steeds soms kamma-tweegevegte.

Hoewel sadhu's hul tradisionele kastes agterlaat wanneer hulle ingelyf word, speel die kaste-agtergrond steeds ’n rol in die sektes waarin hulle opgeneem word. Sekere asketiese groepe, soos die Dandi's binne die Dashnami Sampradaya, bestaan byvoorbeeld slegs uit mans van brahmaanse geboorte.

In baie sektes is daar ook vroulike sadhvi's, van wie baie weduwees is en in afgesonderde asketiese kampongs woon. Sadhvi's word soms beskou as ’n manifestasie of vorm van ’n godin, of devi, en word soms as sulks geëer. ’n Paar charismatiese sadhvi's het bekend geword as godsdiensonderwysers in die hedendaagse Indië, soos Anandamayi Ma, Sarada Devi, Mata Amritanandamayi en Karunamayi.^[9]

Die proses en rituele om ’n sadhu te word, verskil van sekte tot sekte; in feitlik almal word hy deur ’n ghoeroe ingelyf wat aan hom ’n nuwe naam gee, sowel as ’n mantra (’n heilige frase of klank). Dit is gewoonlik net aan die sadhu en die ghoeroe bekend en kan deur die ingelyfde herhaal word terwyl hy mediteer.

Miljoene volg die pad om ’n sadhu te word. Dit is die vierde fase in ’n Hindoe se lewe, ná studie en om ’n pa en pelgrim te word, maar vir die meeste is dit nie ’n praktiese opsie om dié laaste lewenstadium te bereik nie. Om ’n sadhu te word vereis vairagya, ’n begeerte om iets te bereik deur die wêreld (jou familie, gemeenskap en aardse bande) agter te laat.

Iemand wat ’n sadhu wil word, moet eers ’n ghoeroe besoek. Daar moet hy dienste lewer. Die ghoeroe besluit of iemand geskik is deur hom waar te neem. As ’n persoon geskik is, volg sadhu-lesse en eers daarna kan hy ’n sadhu word. Daar is verskillende tradisies, maar alle sadhu's het ’n gemeenskaplike doel: om moksja te behaal.

Die lewe van ’n sadhu is moeilik. Hulle word beskou as dood vir hulself en vir die land. Daar kan van hulle verwag word om hul eie begrafnis by te woon en jare lank klein takies vir ’n ghoeroe te verrig voordat hulle die nodige ondervinding het om die ghoeroe se leierskap te verlaat.

Die agterlaat van wêreldse dinge word gewoonlik beskryf as die vierde stadium van die lewenspad en die lede van sekere sektes – veral dié met ’n brahmaanse agtergrond – het gewoonlik in ’n gewone huishouding gewoon en kinders grootgemaak voordat hulle ’n sadhu geword het. Baie sektes vereis agter dat mans vroeg al die stap van wêreldversaking neem, dikwels in hul laat tienerjare of vroeë twintigs.

Die ruwe lewe wat sadhu's lei, sit baie mense af van dié pad. Praktyke soos die verpligte bad elke oggend in die koue berge is ver verwyder van die luukses van die gewone lewe. Ná die bad kom sadhu's om die dhuni, of heilige vuur, byeen vir gebede en meditasie. Van hulle deel ook kure aan die plaaslike gemeenskap uit, verwyder bose oë of spreek ’n seën oor ’n huwelik uit.

Kumbh Mela, ’n massabyeenkoms van onder andere sadhu's uit alle dele van Indië, vind omtrent elke drie jaar plaas op een van vier plekke aan die land se heilige riviere, insluitende die Ganges. In 2007 is dit in Nashik gehou, in 2010 in Haridwar^[10] en in 2013 in Allahabad. Laasgenoemde was die grootste vreedsame samekoms nog in die geskiedenis van die mensdom.^{[11][12][13][14]} Op dié feeste is die sadhu's met hul asbesmeerde lywe die "grootste trekpleisters"; baie spring douvoordag kaal in die ysige waters vir ’n reinigingsbad.^[15]

Die lewens van sadhu's in die moderne Indië wissel geweldig. Van hulle woon in kluistenaarshutte en tempels in die middel van stedelike gebiede, ander aan die rand van dorpies of in grotte in verafgeleë berge. Van hulle trek rond van dorp tot dorp of van heilige plek tot heilige plek. Sommige ghoeroes woon saam met een of twee dissipels; sommige askete woon alleen, ander in groot kommunes.

Die strengheid van hedendaagse sadhu's se spirituele praktyke wissel ook grootliks. Benewens die min wat tot die mees dramatiese uiterstes gaan – soos om jare lank op een been te staan of ’n dekade lank nie ’n woord te sê nie – beoefen die meeste sadhu's die een of ander vorm van godsdienspraktyk: aanbidding, joga, vas, ens. Vir baie het die verbruik van sekere vorme van dagga^[16] ’n godsdienstige betekenis.^[17]

Sadhu's speel ’n unieke en belangrike rol in die Hindoe-gemeenskap, veral op klein dorpies wat nog aan tradisies vasklou. Benewens godsdienstige instruksies en seëninge vir die publiek, word sadhu's dikwels ingeroep om geskille tussen individue of konflik in families op te los. Hulle is lewende verpersoonlikings van die goddelike, van dit waaroor die menslike lewe in die Hindoe-siening waarlik gaan: godsdienstige illuminasie en die bevryding van die siklus van geboorte en die dood.

Hoewel sommige asketiese sektes eiendom besit wat ’n inkomste verseker, maak die meeste staat op skenkings van die publiek. Armoede en honger is ’n alledaagse werklikheid vir talle sadhu's.

• Sadhu's
• 
  ’n Sadhu in Katmandoe, Nepal
• 
  ’n Sadhu in Orchha, Madhya Pradesh
• 
  Sadhu's op Durbarplein, Katmandoe
• 
  ’n Sadhu van Varanasi
• 
  Sadhu's op Katmandoe se Durbarplein
• 
  ’n Naga sadhu-groep hardloop na hul rituele bad, 2007 by Allahabad.
• 
  ’n Sadhu in Indië
• 
  ’n Sadhvi, of vroulike sadhu, in Kalkutta
• 
  ’n Sadhu op ’n rivieroewer
• 
  ’n Sadhu in Nepal
• 
  ’n Sadhu in Katmandoe

• Sadhus from India (uittreksel uit "Last Free Men" deur José Manuel Novoa)
• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sadhu.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia